Urinary Catheter: Necessity and Discomfort | Supanat Clinic Siracha
สายสวนปัสสาวะ: ความจำเป็นที่มาพร้อมความลำบากใจ โดย หมอศุภณัฐ
คลินิกปัสสาวะหมอศุภณัฐ (ผมเองครับ)
สายสวนปัสสาวะแบบคาสายยาว…ความจำเป็นที่ไม่มีใครอยากเจอ แต่บางครั้งก็เป็นทางเลือกสุดท้ายที่หลีกเลี่ยงไม่ได้ วันนี้ผมจะมาพูดถึงเรื่องนี้อย่างตรงไปตรงมาถึงความจำเป็นที่มาพร้อมความลำบากใจนะครับ (ขอเน้นว่านี่คือการใส่สายสวนแบบยาวๆ นะครับ การใส่ชั่วคราวในบางสถานการณ์จะไม่นับรวม)
เมื่อมาถึงจุดที่กระเพาะปัสสาวะเสื่อมสภาพจนไม่สามารถแก้ไขได้ หรือในบางกรณีอาจจะพอแก้ไขได้ด้วยการผ่าตัด แต่ความเสี่ยงมันสูงเกินไป จนไม่คุ้มที่จะลอง สิ่งที่ต้องเผชิญคือ…ถ้าไม่มีทางระบายน้ำเสียออกจากร่างกาย จะเกิดอะไรขึ้น? ไตก็จะทำงานหนักขึ้นเรื่อยๆ จนอาจถึงขั้นไตวายได้ นั่นคือเหตุผลที่ทำให้บางครั้ง…เราต้องใส่สายสวนปัสสาวะ
แต่ผมเข้าใจดีว่าการมีสายสวนปัสสาวะติดตัวตลอดเวลามันไม่ใช่เรื่องง่าย มันอาจจะทำให้รู้สึกไม่สบายตัว บางครั้งก็อาจจะนำไปสู่การติดเชื้อ หรือสายอุดตันจนต้องกลับมาโรงพยาบาลเพื่อแก้ไข แต่สิ่งสำคัญที่ต้องตระหนักคือ สิ่งเหล่านี้ไม่ใช่เหตุผลที่เราจะสามารถเอาสายสวนออกไปได้เลย! เพราะอย่าลืมว่า…สายสวนมันมีอยู่เพราะเราไม่สามารถปัสสาวะเองได้ ถ้าเราดึงสายออกไปเฉยๆ มันก็เหมือนทุบท่อระบายน้ำทิ้ง เพียงเพราะเราบอกว่าการมีท่อระบายน้ำมันทำให้เราเหม็น
ผมเข้าใจคนที่อยากเอาสายสวนออกนะครับ ไม่ใช่เรื่องผิดอะไรเลย เพราะแม้แต่แพทย์ทั่วไป หรือแพทย์อายุรกรรมเอง ก็ยังโทรมาปรึกษาผมอยู่เสมอว่า 'คุณหมอ…คนไข้ขอเอาสายออกได้ไหม?' คำตอบของผมมักจะเป็น 'แล้วถ้าเอาออกแล้วจะปัสสาวะเองได้ไหมครับ?' เพราะถ้าปัสสาวะเองไม่ได้ พอไม่มีทางระบายปัสสาวะ…ก็จะวนกลับไปสู่การติดเชื้อ ไตวาย และวนลูปเดิมๆ
บางคนไม่เชื่อ…ดื้อดึงที่จะเอาสายออกให้ได้ สุดท้ายก็ต้องเจอกับภาวะแทรกซ้อนที่อาจจะหนักหนากว่าเดิม
แน่นอนว่ามันก็ยังมีทางเลือกอื่นอยู่บ้าง นั่นคือการสวนปัสสาวะเองเป็นครั้งๆ (Clean Intermittent Catheterization หรือ CIC) ซึ่งเป็นวิธีที่ช่วยให้สามารถปัสสาวะได้โดยไม่ต้องมีสายสวนคาสายตลอดเวลา แต่ผมก็ต้องย้ำว่า…วิธีนี้ไม่ใช่ทุกครอบครัวจะสามารถดูแลได้ เพราะมันต้องอาศัยวินัยและความอดทนอย่างมาก ทั้งจากตัวผู้ป่วยเอง และผู้ดูแล ผมขอชื่นชมจากใจจริงสำหรับคนที่สามารถทำวิธีนี้ได้ และก็เข้าใจดีสำหรับคนที่เลือกที่จะใส่สายสวนปัสสาวะต่อไป เพราะมันอาจจะเป็นทางออกที่ดีที่สุดสำหรับพวกเขาแล้ว
คลินิกปัสสาวะหมอศุภณัฐ: เข้าใจทุกความกังวลใจ ผมพร้อมให้คำปรึกษาครับ