Living with One Kidney: Information & Care | Supanat Clinic Siracha
ตัดไตหนึ่งข้างก็ยังอยู่ได้
สวัสดีครับ ผมหมอศุภณัฐ จากคลินิกปัสสาวะหมอศุภณัฐ ศรีราชา ชลบุรี วันนี้มาคุยกันเรื่องไตๆ ที่หลายคนอาจจะเคยได้ยินมาบ้างว่า "เสียไตไปข้างนึงก็ยังอยู่ได้" เรื่องนี้จริงเท็จแค่ไหน มาฟังผมขยายความในสไตล์หมอศุภณัฐกันครับ
ไตเนี่ย…ถึงจะจิ๋วแต่แจ๋วนะครับ! เรามีไตสองข้าง ทำหน้าที่เหมือนโรงบำบัดน้ำเสียส่วนตัว คอยกรองของเสีย ขับน้ำเกิน รักษาสมดุลเกลือแร่ในเลือด สรุปง่ายๆ คือขาดไตไป ชีวิตเปลี่ยนแน่นอน
แล้วถ้าต้อง "ตัดไตไปหนึ่งข้าง" ล่ะ? รอดไหม? คำตอบคือ "รอดครับ" แต่! ตัวโตๆ เลยนะ ต้องมีเงื่อนไขสำคัญคือ ไตอีกข้างที่เหลือต้องยังทำงานได้ดี ไม่มีโรคประจำตัวอื่นๆ ที่จะมาซ้ำเติมไตอีกข้าง เพราะไตที่เหลืออยู่จะต้องรับภาระหนักขึ้นเยอะเลยทีเดียว
บางคนอาจจะสงสัยว่า "ทำไมต้องตัดไต?" สาเหตุมีหลายอย่างครับ อาจจะเป็นเพราะมะเร็งไต อุบัติเหตุที่ทำให้ไตเสียหายหนัก หรือโรคอื่นๆ ที่ทำให้ไตข้างนึงทำงานไม่ได้แล้ว แต่ไม่ว่าด้วยเหตุผลอะไร การเสียไตไปข้างนึงไม่ใช่เรื่องเล็กๆ นะครับ
เคยได้ยินไหมครับว่า "ไตที่เหลือจะโตขึ้น 50% จริงเหรอ?" อันนี้เรื่องจริงครับ! ร่างกายเรานี่มันสุดยอดจริงๆ พอไตข้างนึงหายไป ไตที่เหลืออยู่จะเริ่มปรับตัว ขยายขนาด เพื่อเพิ่มประสิทธิภาพในการกรองของเสีย มีงานวิจัยบอกว่าไตที่เหลือสามารถโตขึ้นได้ถึง 50% ภายใน 2 เดือนแรกหลังผ่าตัด (ย้ำอีกทีว่า ในคนปกติที่ไตอีกข้างทำงานได้ดีนะครับ)
แต่ถึงไตจะเก่ง จะปรับตัวได้ เราก็ต้องดูแลตัวเองเป็นพิเศษนะครับ เพราะไตที่เหลือจะต้องทำงานหนักขึ้น เราต้องช่วยเค้าหน่อย ไม่ให้เค้าทำงานหนักเกินไป
สิ่งที่ควรทำมีอะไรบ้าง?
- ดื่มน้ำให้เพียงพอ อันนี้สำคัญมาก ช่วยให้ไตทำงานได้ง่ายขึ้น
- ควบคุมอาหาร ลดอาหารเค็ม อาหารโปรตีนสูง อาหารแปรรูป
- ออกกำลังกายสม่ำเสมอ รักษาสุขภาพโดยรวม
- ตรวจสุขภาพเป็นประจำ เพื่อติดตามการทำงานของไต
ส่วนสิ่งที่ไม่ควรทำ ก็มี
- สูบบุหรี่ ตัวร้ายทำลายหลอดเลือดที่ไต
- กินยาแก้ปวดพร่ำเพรื่อ ยาบางชนิดมีผลเสียต่อไต
- ดื่มแอลกอฮอล์มากเกินไป ทำให้ไตทำงานหนัก
สรุปแล้ว การมีไตข้างเดียวก็สามารถใช้ชีวิตได้ตามปกติครับ แต่ต้องอยู่แบบ "ดูแลตัวเองสุดๆ" ต้องดูแลสุขภาพให้ดี ปฏิบัติตามคำแนะนำของแพทย์อย่างเคร่งครัด ใครที่ต้องเสียไตไปข้างนึง ไม่ต้องกังวลจนเกินไปนะครับ แต่ก็อย่าประมาท
ถ้าคุณมีคำถาม หรือข้อสงสัยเกี่ยวกับเรื่องไต หรือระบบทางเดินปัสสาวะอื่นๆ มาปรึกษาผมที่คลินิกปัสสาวะหมอศุภณัฐ ศรีราชา ชลบุรี ได้เลยนะครับ ผมยินดีให้คำปรึกษาและดูแลคุณอย่างเต็มที่ครับ